Cultuuromslag

Vandaag kwam dan het moment dat de Pyreneeën bedwongen moesten worden. De routebeschrijving meldde een klim van 56 km naar de Col du Somport, de pas door de bergen van Frankrijk naar Spanje. Van 450 naar 1600m. Dat vroeg voorbereiding, gegeven het feit dat het erg warm zou worden.

De dag ervoor was ik aangekomen in de pelgrimsgite in Oloron, een hele ruime en schone gite waar ik een eigen kamer kreeg. Dat is ideaal voor een vroeg vertrek: je kan je tassen helemaal inpakken en neerzetten zodat je minimale tijd nodig hebt. Ander fijn ding: een complete keuken met koffieautomaat. Scheelt eigen keuken en koffie uitpakken dus ook die tassen konden dicht blijven. De dag kon niet meer stuk. Kom maar door met die col. Ik kom daar ook fietser Juan uit Valencia tegen en we spreken af om samen te starten.

5.00-6.10 uur: opstaan, douche, ontbijt, inpakken, en weg! Het is zelfs nog wat donker. Voor het eerst fietsverlichting aan. Na 10 minuten moet Juan terug, waterfles vergeten. Ik wacht op hem en scoor ondertussen een verse baguette bij een passerende bakker die aan huis bezorgt.

7.10 de eerste kilometers gaan lekker.
AVS van zelfs bijna 15km. Het is nog laagland en het gaat nog niet echt omhoog. De zon komt op, geen wind. We dollen op de fiets, korte sprints omhoog en hard naar beneden als dat kan.

7.45 ik grabbel in mijn stuurtas om mijn jarige moeder te bellen en bevries. Niet daar. Vol in de remmen. Niet in beide achtertassen.

Mijn iPhone. Nog aan de lader in de keuken van de gite.

8.00 fiets neergezet bij een mevrouw die naast de route woont. Juan fietste al voor en is inmiddels uit het zicht verdwenen.

8.06 lift naar Oloron à 90km/uur.

8.40 in de gite, foon ligt 100% opgeladen.

8.50 lift terug a 80km/uur en 8.15 weer onderweg. Grom. Gas d'r op maar. Tut.

10.00 koffie! Tijd ook voor een croque monsieur.

11.00 hemdje ingewisseld voor tropenbloes. Héét inmiddels.... Zonnebril. Hoed.

12.00 heter en heter. AVS loopt gestaag terug.

13.00 bijna daar! Denk ik dan nog. Het landschap wordt ruiger, steilere rotsen. De steilheid blijft. De warmte neemt toe.

14.00 afslag naar de laatste 8,5km naar de Col. Dit komt van vér. Het stijgingspercentage gaat weer omhoog. Ik kruip. Sleep. Sleur die megazware superSantos elke meter de berg op. Brood eten lukt niet meer, dat kost speeksel wat ik niet meer heb. Wel fruit en yoghurt. Ik fiets aan de verkeerde kant van de weg voor bomen daar en een meter schaduw. Elke zoveel meter afstap en even zitten. Ik concentreer me op de meter vóór me. En dan nog een keer. En nog een keer.

14.15 bordje voor wandelaars, nog drie kwartier. Water is op. Knieën rug en benen doen zeer. Zwaar, die fiets en bagage...

14.20 boomgrens, 1440 meter maar alle schaduw was toch al weg. Ik haal 5,6km per uur en val nog net niet om.

14.25 passeer een groep wandelaars. Ik kruíp ze voorbij. 'Bon courage'! roepen we elkaar toe. Ik ga zo langzaam dat er tijd is voor een gesprek. Ze komen uit de Elzas.

14.50 ben er! Oh nee, het blijkt het skistation op 1592 meter. Nog 48 meter... De zon brandt op mijn dubbel ingesmeerde benen. Alles doet zeer. Nergens beschutting. Ik móet door want er is nergens onderdak en water tot de Col. De fiets voelt als van gegoten beton.

15.05 nu ben ik er echt. Ergens komt er toch nog energie vandaan voor een foto waarin ik blije overwinningsenergie voel.
Ik tref er Juan onder een boom, zit er al een tijdje. Het lukt maar moeizaam om uit te leggen waar ik bleef. Arme knul heeft zich rotgezocht. Koude cola op het terras. Douche. Een bed in een koele kamer. En dan val ik als een blok in slaap....

18.40 helemaal in mijn hum met een boek en een biertje in de zon op de berg. In de verte is een grote roofvogel aan het thermieken boven het dal. Alle wandelaars zorgen voor een gemoedelijke sfeer op het terras. Het uitzicht is fenomenaal. Kalm weer.

20.30 helemaal úit mijn hum. Alle aanwezigen hadden blijkbaar gereserveerd voor slapen en krijgen daarmee ook gezamenlijk eten. Wist ik veel! Ik ben de enige die in de naastgelegen ruimte wordt gezet en à la carte moet eten. En daar vervolgens voor €9 een lousy, vet en te zout bord ei met druipende chorizo krijgt.

Ik kan nog niet schakelen van drie weken vloeiend Frans naar dat rappe Spaans wat ik maar zo basic beheers. Maar het is meer. Ik snap het niet. Begrijp ze niet. Hoe gaat het er hier aan toe? Hoe kom ik daar achter?? Waarom spreken ze niet wat meer Frans hier, in het zicht van de grens? Ik heb het gevoel dat alle connectie met de wereld vastloopt - tandwielen draaien tegen elkaar in. Knars piep kreun. En dan stil.

En dan is de bui ineens om naar f*cking kl*te alleen op de berg terwijl op facebook Amsterdam zich opmaakt voor de blije Canal Pride. Een jaar geleden was ik daar ook met een lading vrienden. Hoe dat in een jaar tijd is omgeslagen bekijk ik nog steeds met verbijstering.

21.18 lieve berichtjes van thuis gekregen. Ik begrijp het nu en ben er gewoon weer ingetrapt: ik ben gewoon f*cking moe na vijf uur in het zadel vandaag, ex pauzes en in de hitte en recht de berg op... Bedje toe dus maar. Morgen weer een hele nieuwe dag om over te stappen op Spaans. En om 8.30 een koffieafspraak met Juan in Jaca op het plein van de kathedraal, hij is vandaag doorgefietst naar vrienden daar. En morgen begint de dag met een afdaling van 30km over het mooiste asfalt dat je kunt bedenken.

Zzzzzz......

22.10 en dan kom je op de prettig koele kamer en blijken er twee kamergenoten bijgekomen te zijn. Een lief Spaans stel. En dan komt alles goed. In rustig Spaans spreekt zij mij aan, luistert geduldig naar mijn gehakkel en we begrijpen elkaar. Gewoon over simpele
dingen als de route.

6.30 haha! IPhones over de hele wereld lopen natuurlijk gelijk. Dus mijn Nederlandse harp en hun Spaanse ringtoon gaan precies gelijk af om 6.30. Lesje Spaans erbij: 'hay seis y media' roept hun wekkermevrouw. Haha!
En bij het ontbijt met gezelligheid en koffie spreekt de barmevrouw wel degelijk Frans.

Wat moeheid al niet kan vertroebelen in je blik op de wereld.

Een ding weet ik wel: ik wil beter Spaans leren spreken. En Farsi, voor in Iran (zie blog 'grenzen verleggen' van 30 juli, waarin kennismaking met Edith en Annet).

---------------------
'Ostracisme' is een term in de psychologie die opzettelijk negeren van mensen in een groep aanduidt. De grieken schreven vroeger op een scherf (ostracus oid) de naam van iemand die de gemeenschap moest verlaten als het te vol werd. Een anonieme stemming, 'schervengericht'.
Psycholoog Kip Williams van Purdue University toonde aan buitensluiten een erger effect heeft op iemands gevoel van welbevinden dan pesten. Dat komt doordat pesten nog een vorm van aandacht in zich heeft. De effecten zijn in de hersenen te zien in het gebied waar we fysieke pijn voelen.
Het oorspronkelijke onderzoek was 'cyberball': twee confederates gooien een bal naar elkaar over, de derde persoon / proefpersoon wordt hierbij genegeerd. Binnen minuten worden proefpersonen boos of verdrietig.
Geen wonder dat ik me naar voelde, helemaal alleen in die eetzaal... :-(
Meer over zijn woest interessante research & downloaden van verschillende versies van Cyberball:
http://williams.socialpsychology.org/